Bouw van een (ABC) test module

In Februari 2022 ben ik begonnen met de bouw van een (ABC) test module.

Deze module heeft voor mijzelf 3 functies:

1. Het laten testrijden van trams, bijvoorbeeld na programmering of tijdens het fine-tunen van instellingen.
2. Het testen met het Automatic Brake Control systeem (kortweg ABC).
3. Het testen hoe de modeltrams af te stellen voor het ABC-systeem.

Ik wilde sowieso een module maken zoals 'De Burgemeester van Hespedam' dat ook heeft, maar dan geschikt voor Bommeldam, dus ook voor digitaal.

Van vroegere modelbouw activiteiten had ik nog wat module bakken staan van 60 x 122 cm, dus dat is naar mijn idee ideaal voor de bouw van deze test module.

Wat is ABC sturing?

Zoals in de Intro al beschreven, staat ABC voor het Engelse Automatic Brake Control. Vrij vertaald naar het Nederlands zou je dan kunnen stellen 'Automatisch Rem Systeem'.

Dit is een ideaal systeem voor modelspoorders die wel graag digitaal willen kunnen rijden, maar géén (volledig) computer gestuurde baan willen. Je hebt hiermee namelijk wel de voordelen van digitaal rijden, maar géén (of geen volledige) computer sturing.

Een 'traditionele' analoge modelspoorbaan heeft 'stopsecties' waar, zodra een tram of locomotief hier in rijd, de locomotief stopt omdat deze géén stroom meer krijgt. En dát is in dit digitale tijdperk juist het probleem.

Met de komst van het digitale tijdperk zijn er steeds meer extra mogelijkheden gekomen, die vaak ook (kunnen) werken bij een analoge trambaan. Kunnen, omdat het van de programmering af hangt of het wel of niet zal werken.

Tussendoor als voorbeeld: 'Shaker Heights PCC 53' is af fabriek zó geprogrammeerd dat deze wel analoog kan rijden, maar reageert op voltage bewegingen. Spanning op de rails is licht en MG geluid aan, wat spanning erbij is bel en gaan rijden, etc. Maar als je met een schakelaar alleen de spanning aan en uit zet, gaat deze PCC dus niet rijden, dan moet je voltage gaan aanpassen.

Vaak werken diverse lichtfuncties wel gewoon 'normaal', tenzij deze apart in en/of uitgeschakeld moeten worden. Je laat een richtingaanwijzer immers niet continue aan, waar je dat met koplampen en achterlichten vaak juist wel doet.

Om die reden kan het juist interessant zijn om een traditionele analoge modelspoorbaan om te bouwen naar digitaal, met ABC systeem. 

Hoe dat precies werkt, leg ik apart uit.

Voor de ABC sturing heb ik een simpele aan/uit tuimelschakelaar en drukknop en  ABC-modules van LaisDCC aangeschaft. Dat is één van de opties voor deze ABC sturing.

Voor het maken van ABC sturing heb je diverse opties. Je kunt zelf diodes aan elkaar solderen en deze schakeling dus voor weinig geld zelf maken, maar ik vind de printjes van LaisDCC een leuk alternatief en betaalbaar alternatief, met (op het moment van aanschaf) ongeveer 3 euro voor 1 printje.

Wees wel bewust: Voor elke stopsectie heb je één printje nodig.

Op deze demo/test module ga ik twee stopsecties maken, waarbij één sectie word bediend door een tuimelschakelaar en 1 sectie middels een drukknop. Hier zijn namelijk verschillen in werking en dat is toch iets wat je moet overwegen bij het implementeren van dit systeem.

Een aan/uit schakelaar kun je immers in één positie laten staan. Zo kun je een stopsectie dus tijdelijk opheffen. Met een drukschakelaar gaat dat niet; die maakt alleen het schakelcontact bij het indrukken van de drukschakelaar. Zodra je de schakelaar los laat is de stopsectie direct weer actief.

Beide opties hebben voordelen:

• Bij het gebruik van een tuimelschakelaar kun je alle stop-secties 'open' zetten zodat een test voertuig testrondes over een traject kan rijden, zonder steeds te stoppen.
• Bij het gebruik van een tuimelschakelaar kun je een 'status-LED' mee schakelen die de status van de stopsectie weer geeft.
• Bij het gebruik van een drukknop zal de stopsectie ALTIJD actief zijn, behalve op het moment dat je de knop indrukt. Het voordeel hiervan is dat je dus nóóit per ongeluk een tram door kunt laten rijden, wat botsingen tot gevolg kan hebben. In principe zal elk voertuig dus een stoppunt treffen en stoppen met rijden, tenzij het een traject volgt zonder stopsecties. (Of de decoder moet niet juist zijn afgesteld of het blok te kort voor de ingestelde stop-afstand. Dan zal het voertuig wel vertragen, tot het de stopsectie uit rijd.)

Het is dus een afweging wàt op wèlke plek te gebruiken. OF, welke graad van veiligheid je wilt toepassen. Vergeet je nogal eens een voertuig te stoppen met botsing tot gevolg? Dan zijn drukknoppen wellicht handiger. Is daar geen sprake van en wil je de voertuigen ook gewoon kunnen laten doorrijden? Dan is een tuimelschakelaar een betere keuze.

Gemixt combineren kan ook natuurlijk. Kritieke punten voorzien van een drukknop en stukken in lange vrije baan uitrusten met een schakelaar. Het kan overigens ook dubbel: middels een aan/aan schakelaar de selectie maken tussen drukknop of tuimelschakelaar. Maar dat is eigenlijk té overdreven, maar beslist mogelijk.

Bij het gebruik van een druktoets is het schakelen van een status-led lastiger, maar niet onmogelijk. Maar in principe weet je natuurlijk ook: indrukken is rijden.

Dit item is nog in opbouw en daardoor nog niet compleet. Word vervolgd!